Przejdź do treści

Banery wysuwane

biała okładka z ilustracjami głowonogów - na pierwszym planie ośmiornica
Głowonogi
Mięczaki niezwykłe

Dyscyplina
nauki przyrodnicze » biologia
ISBN
978-83-7464-943-8
Typ publikacji
monografia
Format
A4
Oprawa
twarda
Liczba stron
170
Rok wydania
2020
Opis

Wyróżnienie w Konkursie GAUDEAMUS Stowarzyszenia Wydawców Szkół Wyższych na 24. Międzynarodowych Targach Książki w Krakowie 2021.

Publikacji poświęconych mięczakom na polskim rynku jest tylko kilkanaście, ale nawet wśród nich nie ma pozycji dotyczącej głowonogów. Monografia śp. Profesora Andrzeja Samka, będąca kompendium wiedzy o tej grupie zwierząt, zasługuje zatem na szczególną uwagę.
Z książki dowiemy się nie tylko o miejscu głowonogów w systematyce mięczaków, o ich budowie, miejscu występowania, trybie życia i inteligencji, nie tylko poznamy ewolucję głowonogów od kambru po czasy współczesne czy "odkryjemy" wiele gatunków, których przeglądowi Autor poświęcił jeden z rozdziałów. Dowiemy się również, jak ewoluowała budowa muszli, jakie ona miała funkcje kiedyś, a jakie ma dzisiaj, na jakiej zasadzie działają ramiona i przyssawki u kałamarnic, ośmiornic i mątew, co to jest ruch odrzutowy w mechanice pływania, po co głowonogom chromatofory i narządy świetlne. Ze zdumieniem odkryjemy, że głowonogi jako jedyne mięczaki mają szkielet chrzęstny i potrafią "myśleć" (strategie polowań), a nawet "uczyć się" (ucieczka z zamkniętego słoja).
"Wartością dodaną" tej znakomitej publikacji jest "aspekt inżynieryjny", wskazujący na związek budowy z funkcją, łączący wiedzę zoologiczną i techniczną, dzięki któremu w głowonogach dostrzeżemy "maszyny" wykonujące określone zadania.
Uzupełnieniem wiedzy "biologicznej" są informacje o roli głowonogów w kulturze - legendy (m.in. mitologiczna walka Herkulesa z hydrą lerneńską, średniowieczne wyobrażenia krakenów), wizerunki głowonogów na wazach okresu minojskiego, rysunki Erika Warrena i Pierre'a Montforta, obecność głowonogów w literaturze ("Moby Dick" Hermana Melville'a, "20 000 mil podmorskiej żeglugi" Juliusza Verne'a, "Pracownicy morza" Victora Hugo).
Książka jest wielofunkcyjna - można ją traktować zarówno jako podręcznik dla studentów biologii czy oceanografii, jak i opracowanie popularne, po które chętnie sięgnie amator pasjonat życia morskiego, a nawet miłośnik legend, mitów i sztuki.
Swoją pracę Profesor Andrzej Samek bogato ilustrował własnoręcznie przygotowanymi rysunkami, z których część wykonał mieszaną techniką akwareli i gwaszu, a część piórkiem z wykorzystaniem pracochłonnego szrafu i kropkowania (charakterystycznych np. dla grafik w XIX-wiecznych atlasach zoologicznych i botanicznych). Przepiękne, precyzyjne i perfekcyjne ryciny autorstwa Pana Profesora podnoszą wartość publikacji, którą można traktować również jako album.

Spis treści

Przedmowa  7

ROZDZIAŁ 1
Biologia głowonogów  9
1.1. Systematyka głowonogów   11
1.2. Ważniejsze grupy i ich rozmieszczenie w oceanie 14

ROZDZIAŁ 2
Pochodzenie głowonogów i grupy wymarłe19
2.1. Budowa muszli głowonogów i jej funkcje 21
2.2. Pierwsze głowonogi i czas łodzików 25
2.3. Amonity, kolejni władcy mórz i oceanów 30
2.4. Belemnity, nowe rozwiązanie, początki głowonogów współczesnych 40

ROZDZIAŁ 3
Budowa głowonogów 45
3.1. Budowa zewnętrzna  48
3.2. Budowa wewnętrzna  61

ROZDZIAŁ 4
Zachowania i inteligencja głowonogów  77
4.1. Badania nad zachowaniami głowonogów  79
4.2. Inteligencja głowonogów  82

ROZDZIAŁ 5

Tryb życia, występowanie i migracje głowonogów 89
5.1. Zdobywanie pożywienia, unikanie zagrożeń   91
5.2. Mechanizmy migracji pionowych głowonogów 100
5.3. Rozmieszczenie poziome i pionowe głowonogów 103

ROZDZIAŁ 6
Przegląd wybranych gatunków 107

ROZDZIAŁ 7
Głowonogi w kulturze, legendach i opisach  147
7.1. Głowonogi w kulturze, legendach i opisach w starożytności   149
7.2. W poszukiwaniu morskiego potwora  157
Zalecane piśmiennictwo 163
Źródła ilustracji  165

 
Fragmenty
Spis treści
Cena
0,00
In order to arrange international shipping details and cost please contact wydawnictwa@agh.edu.pl