Tradycyjny model biznesowy, wciąż dominujący w krajowej i światowej gospodarce, to model liniowy, przekształcający surowce w produkty finalne, które po okresie użytkowania stają się odpadem. Model ten - mimo swojej efektywności ekonomicznej w ramach obecnego systemu rynkowego - napotyka coraz bardziej istotne bariery dalszego wzrostu, wynikające z ograniczonej pojemności ekosystemów planety i skończoności jej zasobów. Stopniowo właściwe miejsce zdobywa zrozumienie konieczności znalezienia nowej formuły aktywności gospodarczej, pozwalającej na oddzielenie wzrostu gospodarczego od zużycia surowców nieodnawialnych. Jedną z koncepcji realizujących taką formułę jest ponowne wykorzystanie surowców, które pozwoli zmniejszyć nie tylko zapotrzebowanie na nowe surowce, lecz również ilość nowych odpadów. Formułę tę uwzględnia idea gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ).
Prezentowana monografia jest efektem współpracy pracowników naukowych i praktyków w stosunkowo nowym obszarze badań, jakim jest analiza i projektowanie modeli biznesowych GOZ. Praca została podzielona na dwie części. Część pierwsza zawiera analizę modeli biznesowych w gospodarce o obiegu zamkniętym i warunków ich sprawnego działania (w różnych układach kryteriów: ekonomicznych, środowiskowych i społecznych). Składają się na nią rozdziały dotyczące cech modeli biznesowych w obszarze tworzyw sztucznych, warunków symbiozy gospodarczej w rolnictwie, alternatywnych metod wykorzystania odpadów komunalnych oraz uwarunkowań efektywnego odzysku odpadów z katalizatorów. Część druga poświęcona jest narzędziom i metodom oceny sprawności modeli biznesowych w gospodarce o obiegu zamkniętym i obejmuje projekt wielowymiarowego rachunku kosztów i korzyści wynikających z działań społecznie odpowiedzialnych, koncepcję zestawu wskaźników monitorowania dostosowaną do specyfiki przemysłu chemicznego i propozycję oceniającą rolę mediów społecznościowych w modelach GOZ.
- Contents
-
Wprowadzenie 5
Część I Modele gospodarki o obiegu zamkniętym 7
Krzysztof Posłuszny
Modele biznesowe gospodarki o obiegu zamkniętym w obszarze tworzyw sztucznych 9Magdalena Muradin
Symbioza gospodarcza na przykładzie wybranych biogazowni rolniczych – studium przypadku 23Andrzej Wojciechowski, Aleksander Iwaszczuk
Energetyczne wykorzystanie uciążliwych odpadów komunalnych jako ważny element strategii GOZ 35Natalia Generowicz, Joanna Kulczycka
Rozwój badań w kierunku GOZ w zakresie odzysku surowców z katalizatorów 51Część II Narzędzia i wskaźniki gospodarki o obiegu zamkniętym 61
Bartosz Rymkiewicz
Rachunek kosztów i korzyści działań społecznie odpowiedzialnych jako narzędzie wspierające koncepcję gospodarki o obiegu zamkniętym 63Agnieszka Nowaczek, Joanna Kulczycka
Wskaźniki monitorowania gospodarki o obiegu zamkniętym w przemyśle chemicznym w Polsce 81Kamil Kwiecień, Bartosz Wawrowski
Propozycja zrównoważonej wartości w mediach społecznościowych na przykładzie modelu biznesu opartego na upcyklingu 93Aneta Dorosz
Rozszerzona odpowiedzialność producentów jako element finansowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w gminie 107Marta Kutyna-Bakalarska, Joanna Kulczycka, Ewa Dziobek
Depozytowy system zbiórki i recyklingu opakowań z tworzyw sztucznych jako narzędzie gospodarki o obiegu zamkniętym 127