Metalowy krzyż na Giewoncie od 110 lat należy do najbardziej znanych i rozpoznawalnych symboli zarówno polskich Tatr, Podhala, jak i samego Zakopanego. Jest wyrazistym symbolem uczuć religijnych i patriotycznych Polaków. Krzyż został wpisany na listę zabytków w 2007 roku. Problem zagrożenia utraty wytrzymałości krzyża wywołał u naszych Rodaków w kraju i za granicą wielki wydźwięk medialny. W sprawie określenia stanu technicznego konstrukcji przedstawiciele Narodowego Parku Tatrzańskiego i firm prywatnych zwrócili się do Akademii Górniczo-Hutniczej (AGH) w Krakowie z prośbą o pomoc naukową. Powołany Zespół Naukowy AGH przeprowadził rozpoznanie aktualnego stanu konstrukcji i podłoża oraz wykonał specjalistyczne badania laboratoryjne. Monografia jest poświęcona tym badaniom i pracom remontowym krzyża. Po remoncie zakończonym w 2009 roku stan techniczny zarówno konstrukcji krzyża, jak i podłoża jest generalnie dobry. Z badań podanych w książce wynika, że informacje zamieszczone w mediach o gwałtownie pogarszającej się wytrzymałości obiektu są nieuzasadnione. Autorzy monografii oraz prywatni wykonawcy i sponsorzy serdecznie zapraszają na otwarty szlak turystyczny. Mamy nadzieję, że po dodatkowym zabezpieczeniu i renowacji, jeszcze piękniejszy krzyż na Giewoncie będzie nadal dumnie królową nad Tatrami i Podhalem przez kolejne stulecia.
- Contents
-
Streszczenie 5
Abstract 5
Słowo wstępne Stanisława Kardynała Dziwisza 11
List przewodniczącego Rady Miasta Zakopanego 13
Przedmowa JM Rektora Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie prof. dr. hab. inż. Antoniego Tajdusia 15
Krzyż i jego miejsce w przestrzeni publicznej 17
Brońmy krzyża 19
Wprowadzenie 25
1. Kwerenda 29
2. Przyroda i turystyka w obrębie kopuły szczytowej Giewontu i otoczenia krzyża 37
3. Inwentaryzacja i badania polowe stanu technicznego konstrukcji krzyża i podłoża w 2008 roku 43
4. Badania laboratoryjne próbek pobranych z konstrukcji i podłoża 71
5. Analiza odporności konstrukcji krzyża na uderzenia piorunów. Zagrożenie dla turystów 101
6. Analiza wytrzymałościowa konstrukcji stalowej krzyża na Giewoncie 115
7. Kompleksowe badania konstrukcji i podłoża w 2008 roku. Wnioski i zalecenia 133
8. Prace zabezpieczająco-renowacyjne podłoża i konstrukcji krzyża w 2009 r. 141
9. Giewont – turystyka, wypadki i ich analiza 153
10. Zakończenie i podziękowania 157
Aneks 1. Historia 110-letniego krzyża na Giewoncie w datach 159
Aneks 2. Noty o Autorach 169