Monografia skierowana jest do szerokiego kręgu odbiorców interesujących się problematyką ochrony środowiska, a w szczególności ochrony powietrza atmosferycznego. Napisana została z myślą o ludziach w sposób zawodowy zajmujących się zagadnieniami modelowania jakości powietrza, pracownikach i studentach wyższych uczelni, a także pracownikach administracji rządowej i samorządowej zajmujących się zarządzaniem jakością powietrza w skali kraju, regionu, województwa czy miasta.
- Spis treści
-
Wykaz oznaczeń 5
Wykaz indeksów 8
Wykaz skrótów 9
Wstęp 13
1. Powietrze atmosferyczne i jego zanieczyszczenia 17
2. Lotne związki organiczne w atmosferze 20
3. Rola BLZO w atmosferze 24
4. Charakterystyka najważniejszych przedstawicieli BLZO 28
4.1. Izoprenoidy 28
4.1.1. Izopren 28
4.1.2. Monoterpeny 29
4.2. Tlenowe lotne związki organiczne 29
5. Mechanizmy powstawania BLZO 31
5.1. Powstawanie izoprenu 31
5.2. Powstawanie monoterpenów 32
5.3. Powstawanie tlenowych LZO 32
6. Czynniki determinujące emisję BLZO 34
6.1. Czynniki genetyczne i biochemiczne 35
6.2. Czynniki środowiskowe (światło, temperatura) 36
6.3. Fenologia roślin 38
6.4. Inne czynniki biotyczne i abiotyczne 39
7. Ośrodki naukowe zajmujące się badaniem emisji BLZO 42
8. Metodyka pomiarów emisji BLZO 45
8.1. Systemy zamknięte (kuwetowe) 46
8.2. Metody mikrometeorologiczne 48
8.2.1. Metoda gradientowa 49
8.2.2. Metoda kowariancji wirów EC 49
8.2.3. Metoda dysjunkcyjnej kowariancji wirów DEC 50
8.2.4. Metoda akumulacji wirów REA 50
8.3. Metody analityczne 52
8.3.1. Spektrometria mas z reakcją przeniesienia protonu PTR-MS 52
8.3.2. Chromatografia gazowa 53
9. Metody modelowania i inwentaryzacji emisji BLZO 55
9.1. Model G93 55
9.2. Model G95 57
9.3. Model opracowany w IMK-IFU – Garmisch-Partenkirchen (Niemcy) 59
9.4. Model MEGAN 61
9.5. System BEIS 64
9.5.1. Środowisko obliczeniowe SMOKE 68
9.6. System GLOBEIS 68
9.7. Model BIOME 69
9.8. Modele BIM i SIM 70
10. Niepewności w szacowaniu emisji BLZO 72
10.1. Metody Monte Carlo 73
10.2. Metoda LHS 74
11. Modelowanie emisji BLZO na przykładzie Polski 75
12. Źródła pozyskiwania danych wejściowych do modelowania emisji BLZO 79
12.1. Pokrycie i rodzaj użytkowania terenu – system CORINE 79
12.1.1. CORINE Land Cover 2006 (CLC2006) 79
12.1.2. CORINAIR 81
12.1.3. CORINE Biotopes 82
12.2. Gęstość powierzchniowa biomasy 82
12.3. Parametry meteorologiczne 82
12.3.1. Model MM5 83
12.3.2. Model WRF 83
12.3.3. Model MCCM 84
12.3.4. Interfejs GIS/RDBMS modelu MCCM 85
12.4. Wskaźniki emisji BLZO z roślin 85
13. Uwagi końcowe 89
Bibliografia 90
Załączniki 97
Załącznik 1 99
Załącznik 2 128