Jeszcze kilka lat temu problematyka wzajemnych relacji między ludźmi i robotami stanowiła jedynie przedmiot mitów i fantastycznych opowieści, których rodowód sięga starożytności. Tymczasem w związku z szybkim rozwojem współczesnej nauki i technologii wspomniany problem staje się coraz bardziej realny. Pojawienie się tego zagadnienia w naukowej dyskusji i w polu zainteresowań badawczych przedstawicieli różnych dziedzin nauki stanowi zapowiedź nowego etapu w naukach humanistycznych, ścisłych oraz technicznych.
Jedną z dyscyplin naukowych, w której pojawiają się zasygnalizowane wyżej kwestie, jest antropologia kultury. Jednakże jej klasyczna postać, przynajmniej na pierwszy rzut oka, nie ma wystarczających narzędzi badawczych, pozwalających na opis i analizę specyfiki dynamicznie się rozwijającego społeczeństwa informacyjnego. Wyzwaniem staje się więc ukształtowanie nowej formuły tej nauki, która pozwoli na prowadzenie badań.
Tak rozumiana antropologia cyberkultury powinna uwzględnić stanowiska tradycyjnych nauk, wspomnianej już antropologii kulturowej, a także historii idei i historii sztuki, filozofii, psychologii oraz szerokiego spektrum badań nad kulturą. Jej elementem koniecznym stają się jednak również badania prowadzone na styku kultury i technologii, pozwalające nam zrozumieć rzeczywiste oddziaływanie tej ostatniej na ludzką naturę oraz jej transformacje zachodzące w konfrontacji z wirtualną rzeczywistością i robotyzacją. Niniejsza publikacja stanowi taką właśnie próbę badawczą, w której reprezentanci różnych dyscyplin szukają odpowiedzi na pytanie o osobliwość współczesnego świata, kreowanego przez technologię dążącą do autonomii.
oprac. Monika Filipek
(na podstawie Wprowadzenia)
- Spis treści
-
Izabela Trzcińska
Wprowadzenie 7Izabela Trzcińska
Golem, Pandora i cyborg. Komunikacja człowieka i maszyny w perspektywie badań nad kulturą 11Jerzy Stachowicz
„Miał postawę szlachetną, kwitnącą cerę i dostojny wyraz twarzy” – dwudziestolecie międzywojenne jako pierwszy przełom robotyczny? 27Tomasz Safjanowski
Wizerunek sztucznej inteligencji w filmie „Łowca androidów” Ridleya Scotta 39Jowita Guja
Czy chciałbyś wyglądać jak robot? Futurystyczne obrazy i androidyczna wyobraźnia w modzie 53Ada Florentyna Pawlak
Symulacja emocjonalna w inteligentnych agentach. Sztuka robotyczna niehumanoidalnych ciał 85Anna Olszewska
Zerwanie relacji agnostycznej, czyli o strategiach projektowania inteligentnych maszyn 101Magdalena Igras-Cybulska, Artur Cybulski, Piotr Kolecki
Postawy wobec robotów w immersyjnych środowiskach wirtualnej rzeczywistości 117Barbara Giżycka, Grzegorz J. Nalepa
Informatyka afektywna a projektowanie gier komputerowych 137Wacław Branicki
Doświadczenie moralne człowieka w interakcji ze sztuczną inteligencją 151Sidey Myoo
Umysł odnajduje swój świat. Z cyklu „Immersyjne refleksje” 163Izabela Trzcińska, Łukasz Trzciński
Nowa antropologia cyberkultury 167Biogramy autorów 179